KHỔNG MINH THẦN TOÁN QUẺ 31 - THIÊN THỦY TỤNG ĐỘNG HÀO NHẤT

1. Quẻ Thiên Thủy Tụng trong Kinh Dịch

Thiên Thủy Tụng: Luận dã. Bất hòa. Bàn cãi, kiện tụng, bàn tính, cãi vã, tranh luận, bàn luận. Đại tiểu bất hòa chi tượng: lớn nhỏ không hòa.
Tự quái truyện đã cho Nhu là ăn uống, cho nên giảng rằng vì (vấn đề) ăn uống mà người ta sinh ra tranh nhau, rồi kiện nhau, cho nên sau quẻ Nhu là quẻ Tụng (có nghĩa là kiện cáo)

Quẻ Tụng có nghĩa là tranh kiện. Nếu như quẻ Nhu là có hiểm nguy ở đằng trước, bậc quân tử đối phó sẽ thắng được thì ở quẻ Tụng nguy hiểm lại ở sau lưng và phe dưới xông lên đe dọa cầm quyền. Quẻ chính là người trên dùng sự cứng để chê kẻ ở dưới, còn kẻ dưới thì dùng sự hiểm để nhòm người trên. Lấy tư cách Dương cương cưỡi lên chỗ hiểm để chiêm quẻ, đại nghiệp ắt có sự tranh biện, lành hay dữ tùy thuộc vào chỗ của họ.

Hình ảnh quẻ Thiên Thủy Tụng

Thoán từ: Tụng, hữu phu chất dịch, trung cát, chung hung, lợi kiến đại nhân, bất lợi thiệp đại xuyên.

Kiện cáo vì mình tin thực mà bị oan ức (trất), sinh ra lo sợ (dịch). Nếu giỡ đạo trung (biện bạch được rồi thì thôi) thì tốt lành,nếu kiện cho đến cùng thì xấu. Tìm được bậc đại nhân (công minh) mà nghe theo thì chỉ có lợi, nếu không thì như lội qua sông lớn (nguy), không có lợi.

Tượng quẻ: Quẻ Tụng Càn trên Khảm dưới là sức mạnh của giai cấp trên, có quyền, có thế, có sức mạnh và đè nén giai cấp dưới. Dẫn tới đấu tranh bằng cách tù đầy, biểu tình, tù đầy giai cấp thống trị nên gọi là Tụng.

Theo tượng quẻ này có thể giảng: người trên ( quẻ Càn) là dương cương, áp chế người dưới,mà người dưới ( quẻ Khảm) thì âm hiểm, tất sinh ra kiện cáo, hoặc cho cả trùng quái chỉ là một người, trong lòng thì nham hiểm (nội quái là Khảm), mà ngoài thì cương cường (ngoại quái là Càn), tất sinh sự gây ra kiện cáo.
Thoán từ của Chu Công không hiểu hai cách đó mà cho quẻ này là trường hợp một người có lòng tin thực (hữu phu) mà bị oan ức, vu hãm, không có người xét rõ cho, cho nên lo sợ, phải đi kiện. Nếu người đó giữ đạo trung như hào 2 (đắc trung), nghĩa là minh oan được rồi thì thôi, thì sẽ tốt, nếu cứ đeo đuổi cho tới cùng, quyết thắng, không chịu thôi, thì sẽ xấu.
Quẻ khuyên người đó nên đi tìm bậc đại nhân công minh (tức hào 5 - ứng với hào 2, vừa trung ,chính, vừa ở ngôi cao), mà nghe lời người đó thì có lợi; nếu không thì là tự mình tìm sự nguy hại, như lội qua sông lớn.
Đại tượng truyện đưa ra một cách giảng khác nữa: Càn (trời) có xu hướng đi lên; Khảm (nước) có xu hướng chảy xuống thấp, như vậy là trái ngược nhau, cũng như hai nơi bất đồng đạo, tranh nhau mà sinh ra kiện cáo. Và Đại tượng truyện khuyên người quân tử làm việc gì cũng nên cẩn thận từ lúc đầu để tránh kiện cáo.

2. Quẻ Thiên Thủy Tụng động hào nhất theo Khổng Minh luận giải

Nguyên văn:

離別間
雖不易
同伴行
猶不滯
早早起程
免他失意.

Dịch âm:

Ly biệt gian
Tuy bất dị
Đồng bạn hành
Do bất trệ
Tảo tảo khởi trình
Miễn tha thất ý.

Dịch nghĩa:

Tuy có lúc cách biệt
Mà lòng vẫn như xưa
Đi cùng bạn
Đừng chần chừ
Hãy sớm lên đường
Để kịp thời cơ.

Lời đoán quẻ:

Lời quẻ nói "Bất vĩnh sở sự, tiểu hữu ngôn, chung cát." (Việc không lâu dài, bỏ dở nửa chừng, bị khiển trách nhẹ, sau cùng tốt.)
Theo ý thơ của Khổng Minh, quẻ này cho biết cuộc mưu cầu tuy lúc đầu chẳng tránh khỏi trở ngại, nhưng sau cũng vẫn được thuận lợi. Rất nên tùy cơ mà hành động, chớ có dung dằng do dự mà lỡ việc. Việc mưu cầu xin bạn nên hợp tác mà làm, cứ cố gắng tiến tới. Chớ nản trí, rồi cũng có ngày được hưởng công xứng đáng. Quẻ này cầu tài, cầu danh còn chậm.
Quẻ này cho biết cuộc mưu vi tuy lúc đầu chẳng khỏi trở trệ, nhưng lâu sau vẫn được thuận lợi. Rất nên tùy cơ phán đoán mà hành động, chớ có dùng dằng do dự mà lở việc, khiến luôn tuổi già nua, ngồi than thân thở phận.
Ý quẻ dạy rằng: Việc cầu xin của người, bỏ chẳng mà làm thì khó. Vậy cứ cố gắng ráng sức tiến tới đi, để khỏi băn khoăn còn thành công hay thất bại, do Trời an bày cho mà thôi, lo lắng làm chi cho mệt trí.
Tuy nhiên, ta muốn thành đạt việc gì cũng phải cố gắng, bền chí, có kế hoạch và phối hợp hoàn cảnh thì mới nên vậy.
Quẻ khuyên: Cố gắng chớ nản chí, cócông mài sắc, có ngày nên kim, cứ cố sức mình, rồi cũng có ngày cũng được hưởng công xứng đáng, lo gì. Cuộc đời là một trường thử thách của con người. Hay dở đều ở đó, chỉ sợ không có tài trí, lo gì chẳng nên công. Cầu tài, cầu danh còn chậm. Đánh

Con số linh ứng: 1, 3, 10, 11, 30, 33.