KHỔNG MINH THẦN TOÁN QUẺ 37 - THIÊN SƠN ĐỘN ĐỘNG HÀO NHẤT

1. Quẻ Thiên Sơn Độn trong Kinh Dịch

Thiên Sơn Độn: Thoái dã. Ẩn trá. Lui, ẩn khuất, tránh đời, lừa dối, trá hình, có ý trốn tránh, trốn cái mặt thấy cái lưng. Báo ẩn nam sơn chi tượng: tượng con báo ẩn ở núi nam.
Hể ở lâu thì phải rút lui, lánh đi, hết ngày thì tới đêm, hết đông tới xuân, ngồi lâu phải đứng dậy, già rồi nên về hưu .., cho nên sau quẻ Hằng (lâu) tới quẻ động (là trốn lánh đi).

Quẻ Tiểu Quá là thời kỳ làm được việc nhỏ, nếu làm việc lớn sẽ không được. Đây là thời kỳ tương đối an ổn, cần sửa chữa kịp thời lỗi lầm, không nên thay đổi triệt để chính sách sẽ tốt hơn.

Hình ảnh quẻ Thiên Sơn Độn

Thoán từ: Độn hanh, tiểu lợi trinh.

Trốn lánh đi thì hanh thông; trong các việc nhỏ, giữ được điều chính thì có lợi.

Tượng quẻ: Ngoại quái Càn, nội quái Cấn, là sấm sét bị nghẹt lại với núi và không thể nào lan rộng ra được. Hào Nhị, hào Ngũ đắc trung, hào Tam, hào tứ đều thất vị chỉ nên làm việc nhỏ, không làm việc lớn.

Trên là trời, dưới là núi: ở chân núi thì thấy đỉnh núi là trời, nhưng càng lên càng thấy trời lùi lên cao nữa, tới đỉnh núi thấy trời mù mịt tít vời, như trời trốn lánh núi, cho nên đặt tên quẻ là Độn.
Quẻ này hai hào âm ở dưới đẩy bốn hào dương lên trên, có cái tượng âm (tiểu nhân) mạnh lên, đuổi dương (quân tử) đi, trái hẳn với quẻ Lâm. Độn thuộc về tháng 5, Lâm thuộc về tháng 12.
Ở thời Động, âm dương tiến mạnh, dương nên rút lui đi là hợp thời, được hanh thông (có thể hiểu là : đạo quân tử vẫn hanh thông). Tuy nhiên âm mới có 2, dương còn tới 4, chưa phải là thời Bĩ (cả 3 âm đều tiến lên), nên chưa đến nỗi nào, trong các việc nhỏ, giữ được điều chính thì còn có lợi, còn làm được.
Sở dĩ chưa đến nỗi nào, còn hanh thông vì trong quẻ có hào 5, dương, ứng với hào 2, âm; cả hai đều trung chính. Vậy ở thời đó, chưa nên trốn hẳn, nên tính xem việc nào còn làm được thì làm, tùy cơ ứng biến, cho nên Thoán truyện bảo lẽ tùy thời trong quẻ Độn này rất quan trọng.
Đại tượng truyện khuyên trong thời này quân tử nên xa lánh tiểu nhân, cứ giữ vẻ uy nghiêm, đừng dữ dằn với chúng quá.

2. Quẻ Thiên Sơn Độn động hào nhất theo Khổng Minh luận giải

Nguyên văn:

萬馬歸元
千猿朝洞
虎伏龍降
道高德重.

Dịch âm:

Vạn mã qui nguyên
Thiên viên triều động
Hổ phục long giáng
Đạo cao đức

Dịch nghĩa:

trọng.Muôn ngựa về một
Ngàn khỉ chầu trong động
Rồng giáng hổ nằm
Đạo cao đức trọng.

Lời đoán quẻ:

Lời quẻ nói "Độn vĩ. Lệ. Vật dụng hữu du vãng." (Đi theo sau con heo con, hào này hung hiểm, không nên đi xa.)
Theo ý thơ của Khổng Minh, người được quẻ này may mắn vô cùng, trăm việc đề hanh thông, gia đạo vui vẻ, kinh doanh thành đạt, bệnh tật mau khỏi. Tài lộc vào như nước, cầu tài có tài, cầu danh có danh.
Quẻ này chỉ người quân tử, hiền nhân thì danh vọng tất nhiên phải có. Ví thử có kẻ lòng tham, lòng lang dạ thú, dèm pha phỉ báng, thì cũng chẳng làm mai một được cái chân tài thực học của họ. Về chuồng, chầu động, chỉ là những tỉ so sánh với núi Thái, với sao Bắc Đẩu đủ để cho mọi người phải ngưỡng mộ.
Người cầu xin được quẻ này thì may mắn vô cùng, trăm việc hanh thông, cầu tài có tài, hôn nhân được vợ chồng, làm quan nổi tiếng. Gia đạo vui vẻ, kinh doanh thành đạt, bịnh tật mau khỏi. Tóm lại ý quẻ nói: Rồng mây gặp hội, công danh vinh quang vậy.
Quẻ dạy: Tốt đẹp, thời vận hanh thông. Công danh tài lợi vững. Mọi việc đều thông đồng bén đọt, được tiến chức, thăng quan. Tài lộc vào như nước. Đánh số hạp mười phân.

Con số linh ứng: 3, 7, 30, 33, 37, 70, 77.