KHỔNG MINH THẦN TOÁN QUẺ 15 - THIÊN HỎA ĐỒNG NHÂN ĐỘNG HÀO TAM
1. Quẻ Thiên Hỏa Đồng Nhân trong Kinh Dịch
Thiên Hỏa Đồng Nhân: Thân dã. Thân thiện. Trên dưới cùng lòng, cùng người ưa thích, cùng một bọn người. Hiệp lực đồng tâm chi tượng: tượng cùng người hiệp lực.
Kiến giải của người Việt: Con người đạt đến mức độ giao hội cùng vũ trụ, đồng nhân cao nhất, mức độ hoà đồng siêu việt.
Không thể bế tắc, cách tuyệt nhau mãi được, tất phải có lúc giao thông hòa hợp với nhau; cho nên sau quẻ Bĩ tới quẻ Đồng Nhân.
Đồng nhân là cùng chung với người, đồng tâm với người.
Quẻ Đồng Nhân có năm hào dương và một hào âm. Hào âm này làm quẻ chủ. Hào Lục Nhị thuộc nội quái Ly (sáng sủa). Quẻ là văn minh, là trí tuệ, là soi sáng xã hội nên làm việc gì cũng dễ thành công. Đồng Nhân còn là quẻ đoàn kết, không vị kỷ, đặt quyền lợi chung lên trên quyền lợi cá nhân nên mở rộng khối đoàn kết được rộng khắp và vững chắc hơn.
Hình ảnh quẻ Thiên Hỏa Đồng Nhân
Thoán từ: Đồng nhân vu dã, hanh, lợi thiệp đại xuyên; lợi quân tử trinh.
Cùng với người ở cánh đồng (mênh mông) thì hanh thông. (gian hiểm như) Lội qua sông lớn, cũng lợi. Quẻ này lợi cho người quân tử trung chính.
Tượng quẻ: Trên là Càn, dưới là Ly. Ngoại quá là dũng dược, nội quái là sáng sủa, có nghĩa là lửa chiếu ánh sáng tới tận trời cao, có khả năng soi sáng khắp thế gian. Dù xa đến đâu thì hết thảy đều được Hanh.
Ly ở dưới là lửa, sáng, văn mình, Càn ở trên là Trời. Quẻ này có tượng lửa bốc lên cao tới trời, cũng soi khắp thế giới (cánh đồng mênh mông có nghĩa đó). Cho nên tốt. dù có hiểm trở gì, cũng vượt được (Phan Bội Châu bảo đó "chính là cảnh tương đại đồng rất vui vẻ") Muốn vậy phải có được trung chính của người quân tử .
Thoán truyện cùng hào 2 ở nội quái ly, hào âm độc nhất, quan trọng nhất trong 6 hào mà giảng thêm:
Hào đó âm nhu đắc vị (tức là chính) đắc trung, lại ứng hợp với hào 5 dương cương cũng đắc vị đắc trung trong ngọai quái Càn, thế là có hiện tượng nội ngọai tương đồng, nên gọi là đồng nhân. Văn minh (Ly) ở phía trong, cương kiện (Càn) tức dụng ở ngoài, mà được cả trung lẫn chính, ứng hợp với nhau, đó là tượng người quân tử thông suốt được tâm tri của thiên hạ.
Đại tượng truyện bàn thêm: Người ta muốn thực hiện được cảnh tượng mọi vật cùng sống chung với nhau thì phải phân biệt từng loại của các chủng tộc, xét kỹ mỗi sự vật (quân tử dĩ loại tộc, biện vật); hễ cùng loại thì đặt chung với nhau và cho mỗi vật được phát triển sở năng, thỏa được sở nguyện, có vậy thì tuy bất đồng mà hòa đồng được.
2. Quẻ Thiên Hỏa Đồng Nhân động hào tam theo Khổng Minh luận giải
Nguyên văn:
意在閑中信未來
故人千里自徘徊
天邊雁足傳消息
一點梅花春色回.
Dịch âm:
Ý tại nhàn trung tín vị lai
Cố nhân thiên lý tự bồi hồi
Thiên biên nhạn túc truyền tiêu tức
Nhất điểm mai hoa xuân sắc hồi.
Dịch nghĩa:
Tin thư chưa lại ý mong chờ
Bạn cũ dặm ngàn luống ngẩn ngơ
Cánh nhạn chân trời truyền tin đến
Mai vàng một đoá điểm xuân mơ.
Lời đoán quẻ:
Lời quẻ nói "Phục nhung vu mãng, thăng kỳ cao lăng, tam tuế bất hưng." (Phục binh ở vùng cỏ rậm, mà còn ở trên gò đất cao, nhưng ba năm vẫn chưa khá lên được.)
Theo ý thơ của Khổng Minh, quẻ này chủ về sự trì trệ đã lâu, khốn quẫn đã nhiều ngày, nhưng sắp được hanh thông. Những mưu cầu của bạn còn xa, nhưng hãy đợi và nhận nại thì tốt hơn. Nên chờ đến mùa thu, hoặc mùa xuân, ắt sẽ đạt thành sở nguyện. Cầu tài chưa toại ý mấy.
Quẻ này chủ cái tượng: trầm trệ đã lâu, khốn quẫn nhiều ngày nhưng sắp được hạnh thông. Tuy vật song song cũng phải đợi đến mùa mai nở thì lúc đó mới có tin vui. Người xin được quẻ này nên chờ đợi ít lâu, đừng nóng lòng vội tiến.
Những sự cầu xin của bạn vẫn chưa chút tia sáng nào tất cả sự trông chờ vẫn còn nơi xa, nhưng bạn hãy chờ một thời gian nữa sẽ được toại nguyện mai sau, như câu thứ tư, ba trong quẻ nói: "Nhạn báo Mai nở xuân sắp về".
Ý quẻ dạy: Chờ đợi và nhẫn nại thì tốt hơn, vì chờ tin, thì tin chưa lại, cố nhân vẫn còn lẩn quẩn nơi xa.
Quẻ dạy: Ẫn nhẫn chờ thời. Công việc tính chưa tiện vì quý nhân, hay người bảo bọc còn ở xa thì làm sao giúp bạn được. Tuy nhiên, cũng gần đến lúc thời vận tốt chỉ chờ vào mùa Thu, mùa Xuân, ắt đắt quả đạt thành. Biểu tượng nhạn hay chim. Cầu tài chưa toại mấy.
Con số linh ứng: 5, 10, 11, 50, 55.