KHỔNG MINH THẦN TOÁN QUẺ 14 - THIÊN HỎA ĐỒNG NHÂN ĐỘNG HÀO NHỊ
1. Quẻ Thiên Hỏa Đồng Nhân trong Kinh Dịch
Thiên Hỏa Đồng Nhân: Thân dã. Thân thiện. Trên dưới cùng lòng, cùng người ưa thích, cùng một bọn người. Hiệp lực đồng tâm chi tượng: tượng cùng người hiệp lực.
Kiến giải của người Việt: Con người đạt đến mức độ giao hội cùng vũ trụ, đồng nhân cao nhất, mức độ hoà đồng siêu việt.
Không thể bế tắc, cách tuyệt nhau mãi được, tất phải có lúc giao thông hòa hợp với nhau; cho nên sau quẻ Bĩ tới quẻ Đồng Nhân.
Đồng nhân là cùng chung với người, đồng tâm với người.
Quẻ Đồng Nhân có năm hào dương và một hào âm. Hào âm này làm quẻ chủ. Hào Lục Nhị thuộc nội quái Ly (sáng sủa). Quẻ là văn minh, là trí tuệ, là soi sáng xã hội nên làm việc gì cũng dễ thành công. Đồng Nhân còn là quẻ đoàn kết, không vị kỷ, đặt quyền lợi chung lên trên quyền lợi cá nhân nên mở rộng khối đoàn kết được rộng khắp và vững chắc hơn.
Hình ảnh quẻ Thiên Hỏa Đồng Nhân
Thoán từ: Đồng nhân vu dã, hanh, lợi thiệp đại xuyên; lợi quân tử trinh.
Cùng với người ở cánh đồng (mênh mông) thì hanh thông. (gian hiểm như) Lội qua sông lớn, cũng lợi. Quẻ này lợi cho người quân tử trung chính.
Tượng quẻ: Trên là Càn, dưới là Ly. Ngoại quá là dũng dược, nội quái là sáng sủa, có nghĩa là lửa chiếu ánh sáng tới tận trời cao, có khả năng soi sáng khắp thế gian. Dù xa đến đâu thì hết thảy đều được Hanh.
Ly ở dưới là lửa, sáng, văn mình, Càn ở trên là Trời. Quẻ này có tượng lửa bốc lên cao tới trời, cũng soi khắp thế giới (cánh đồng mênh mông có nghĩa đó). Cho nên tốt. dù có hiểm trở gì, cũng vượt được (Phan Bội Châu bảo đó "chính là cảnh tương đại đồng rất vui vẻ") Muốn vậy phải có được trung chính của người quân tử .
Thoán truyện cùng hào 2 ở nội quái ly, hào âm độc nhất, quan trọng nhất trong 6 hào mà giảng thêm:
Hào đó âm nhu đắc vị (tức là chính) đắc trung, lại ứng hợp với hào 5 dương cương cũng đắc vị đắc trung trong ngọai quái Càn, thế là có hiện tượng nội ngọai tương đồng, nên gọi là đồng nhân. Văn minh (Ly) ở phía trong, cương kiện (Càn) tức dụng ở ngoài, mà được cả trung lẫn chính, ứng hợp với nhau, đó là tượng người quân tử thông suốt được tâm tri của thiên hạ.
Đại tượng truyện bàn thêm: Người ta muốn thực hiện được cảnh tượng mọi vật cùng sống chung với nhau thì phải phân biệt từng loại của các chủng tộc, xét kỹ mỗi sự vật (quân tử dĩ loại tộc, biện vật); hễ cùng loại thì đặt chung với nhau và cho mỗi vật được phát triển sở năng, thỏa được sở nguyện, có vậy thì tuy bất đồng mà hòa đồng được.
2. Quẻ Thiên Hỏa Đồng Nhân động hào nhị theo Khổng Minh luận giải
Nguyên văn:
鼎沸起風波
孤舟要渡河
巧中卻藏拙
人事轉蹉跎.
Dịch âm:
Đỉnh phí khởi phong ba
Cô chu yếu độ hà
Xảo trung khước tàng chuyết
Nhân sự chuyển sa đà.
Dịch nghĩa:
Đỉnh nước sôi khởi sóng gió
Thuyền đơn độc muốn qua sông
Trong khéo có chứa vụng
Việc người hóa dây dưa.
Lời đoán quẻ:
Lời quẻ nói "Đồng nhân vu tông, lận." (Tụ họp nhiều người nơi tông miếu, gặp khó khăn.)
Theo ý thơ của Khổng Minh, quẻ này chủ về việc của mình là phải tự mình quyết, người được quẻ này không thể tránh được gian nan nguy hiểm, cần phải cố gắng chống chọi quyết liệt với hoàn cảnh. Mưu cầu đều khó tránh được sự trắc trở, nguy nan. Ở đời nhiều lúc khéo quá hóa vụng, thành ra tốn thời gian và công sức vô ích. Nên bình tĩnh mà chờ thời thì tốt hơn. Cầu tài, cầu danh đều chẳng thông.
Tránh dữ tìm lành, đó là thường tình của nhân thế. Nếu một ngày nào đó gặp phải biến cố, tất nhiên ta phải khôn khéo tránh dữ tìm lành. Sống trong biến cố, chẳng phải mình ta tự cảm thấy bất an mà đến cả mọi người cũng đều lo lắng giùm ta. Việc người lần lửa chứa cái ý khuyên răn sau đó.
Người xin được quẻ này không nên tránh gian hiểm, cần phải cố gắng chống chọi quyết liệt với nguy cảnh là khác.
Người cầu xin được quẻ này, không được may mắn lắm. Phàm việc cầu mưu khó tránh điều trắc trở, nguy nan, nhất là về việc xin sở làm càng khó lòng vừa ý.
Ý quẻ dạy rằng: Công việc cầu xin kkhó mà thành công, nếu cố mà làm sẽ gặp nguy nan và những điều gian hiểm, nên bình tĩnh mà chờ thời thì tốt hơn.
Quẻ dạy: Xấu! Chớ tính toán. Gặp nhiều gian, mà chẳng nên công gì. Hoàn cảnh đang rắc rối. Cần ẩn nhẫn chờ thời, thì tốt hơn hết. Cầu tài, Cầu danh chẳng thông. Tính chuyện may rủi lại càng đỡ hơn. Nếu chờ đợi xin quẻ khác.
Con số linh ứng: 4, 10, 11, 40, 44.