KHỔNG MINH THẦN TOÁN QUẺ 17 - THIÊN HỎA ĐỒNG NHÂN ĐỘNG HÀO NGŨ
1. Quẻ Thiên Hỏa Đồng Nhân trong Kinh Dịch
Thiên Hỏa Đồng Nhân: Thân dã. Thân thiện. Trên dưới cùng lòng, cùng người ưa thích, cùng một bọn người. Hiệp lực đồng tâm chi tượng: tượng cùng người hiệp lực.
Kiến giải của người Việt: Con người đạt đến mức độ giao hội cùng vũ trụ, đồng nhân cao nhất, mức độ hoà đồng siêu việt.
Không thể bế tắc, cách tuyệt nhau mãi được, tất phải có lúc giao thông hòa hợp với nhau; cho nên sau quẻ Bĩ tới quẻ Đồng Nhân.
Đồng nhân là cùng chung với người, đồng tâm với người.
Quẻ Đồng Nhân có năm hào dương và một hào âm. Hào âm này làm quẻ chủ. Hào Lục Nhị thuộc nội quái Ly (sáng sủa). Quẻ là văn minh, là trí tuệ, là soi sáng xã hội nên làm việc gì cũng dễ thành công. Đồng Nhân còn là quẻ đoàn kết, không vị kỷ, đặt quyền lợi chung lên trên quyền lợi cá nhân nên mở rộng khối đoàn kết được rộng khắp và vững chắc hơn.
Hình ảnh quẻ Thiên Hỏa Đồng Nhân
Thoán từ: Đồng nhân vu dã, hanh, lợi thiệp đại xuyên; lợi quân tử trinh.
Cùng với người ở cánh đồng (mênh mông) thì hanh thông. (gian hiểm như) Lội qua sông lớn, cũng lợi. Quẻ này lợi cho người quân tử trung chính.
Tượng quẻ: Trên là Càn, dưới là Ly. Ngoại quá là dũng dược, nội quái là sáng sủa, có nghĩa là lửa chiếu ánh sáng tới tận trời cao, có khả năng soi sáng khắp thế gian. Dù xa đến đâu thì hết thảy đều được Hanh.
Ly ở dưới là lửa, sáng, văn mình, Càn ở trên là Trời. Quẻ này có tượng lửa bốc lên cao tới trời, cũng soi khắp thế giới (cánh đồng mênh mông có nghĩa đó). Cho nên tốt. dù có hiểm trở gì, cũng vượt được (Phan Bội Châu bảo đó "chính là cảnh tương đại đồng rất vui vẻ") Muốn vậy phải có được trung chính của người quân tử .
Thoán truyện cùng hào 2 ở nội quái ly, hào âm độc nhất, quan trọng nhất trong 6 hào mà giảng thêm:
Hào đó âm nhu đắc vị (tức là chính) đắc trung, lại ứng hợp với hào 5 dương cương cũng đắc vị đắc trung trong ngọai quái Càn, thế là có hiện tượng nội ngọai tương đồng, nên gọi là đồng nhân. Văn minh (Ly) ở phía trong, cương kiện (Càn) tức dụng ở ngoài, mà được cả trung lẫn chính, ứng hợp với nhau, đó là tượng người quân tử thông suốt được tâm tri của thiên hạ.
Đại tượng truyện bàn thêm: Người ta muốn thực hiện được cảnh tượng mọi vật cùng sống chung với nhau thì phải phân biệt từng loại của các chủng tộc, xét kỹ mỗi sự vật (quân tử dĩ loại tộc, biện vật); hễ cùng loại thì đặt chung với nhau và cho mỗi vật được phát triển sở năng, thỏa được sở nguyện, có vậy thì tuy bất đồng mà hòa đồng được.
2. Quẻ Thiên Hỏa Đồng Nhân động hào ngũ theo Khổng Minh luận giải
Nguyên văn:
欲行還止
徘徊不已
藏玉懷珠
寸心千里.
Dịch âm:
Dục hành hoàn chỉ
Bồi hồi bất dĩ
Tàng ngọc hoài châu
Thốn tâm thiên lý.
Dịch nghĩa:
Muốn đi mà lại dừng
Trở lại lòng không nở
Ẩn chứa ngọc châu
Tấc lòng ngàn dặm.
Lời đoán quẻ:
Lời quẻ nói "Đồng nhân tiên hào đào nhi hậu tiếu, đại sư khắc tương ngộ." (Tụ họp nhiều người, trước khóc than, sau vui cười vì sẽ gặp được đại quân thắng trận.
Theo ý thở của Khổng Minh, quẻ này khuyên bạn nên có thái độ dứt khoát, lập trường vững vàng, mọi việc cần phải xem xét cẩn thận để mà quyết định tiến hay thoái. Nếu tiến được thì tiến, không được do dự, kẻo uổng phí tài năng. Người xưa có câu "có chí thì nên". Cầu tài, cầu danh cần cố gắng nhiều.
Quẻ này khuyên ta nên cẩn thận làm đầu. Phàm công việc thường kéo tới bề bộn ngổn ngang, ta cần phải xét tín cẩn thận mà tiến lui. Nếu ta không cẩn thận, liều lĩnh hành động thì có khác chi ném ngọc quăng châu xuống vũng lầy, và như thế thì tránh sao khỏi tự bạo, tự khí. Coi chừng đấy.
Ý quẻ nói rằng: phàm mưu tính việc gì, phải quyết chí một lòng tiến tới, nhất là đã nuôi mộng cao đẹp, thì càng phải kiên quyết hơn, nếu không, công lao nữa chừng, và sẽ tốn của hao sức chẳng nên gì cả.
Vậy những việc mưu tính của mình, phải theo ý nguyện để tiến tới, ắt sẽ toại lòng, xưa có câu "Hữu chí cảnh thành".
Quẻ dạy: Chớ chần chừ, cứ tiến tới ắt thành công. Đừng sợ thất bại. Thất bại là mẹ của thành công, lo gì. Hơn nữa, quẻ tốt chớ không xấu. Cầu tài, cầu danh, cần cố gắng.
Con số linh ứng: 7, 10, 11, 17, 77.