KHỔNG MINH THẦN TOÁN QUẺ 313 - SƠN ĐỊA BÁC ĐỘNG HÀO NHẤT

1. Quẻ Sơn Địa Bác trong Kinh Dịch

Sơn Địa Bác: Lạc dã. Tiêu điều. Đẽo gọt, lột cướp đi, không có lợi, rụng rớt, đến rồi lại đi, tản lạc, lạt lẽo nhau, xa lìa nhau, hoang vắng, buồn thảm. Lục thân băng thán chi tượng: tượng bà con thân thích xa lìa nhau.
Bí là trang sức, trau giồi; trau giồi tới cực điểm thì mòn hết. Cho nên sau quẻ Bí tới quẻ Bác. Bác là mòn, là bóc, lột bỏ cho tiêu mòn lần đi.

Quẻ Bác cố nhiên là điềm xấu, bị tiểu nhân hãm hại, chấp nhận cay đắng. Tuy đó phải cố gắng sửa chữa kịp thời, để không rơi vào tình thế xấu thì có thay đổi cũng không kịp nữa. Nếu là người lãnh đạo biết lo cho kẻ dưới được an vui thì về sau sẽ được an trạch.

Hình ảnh quẻ Sơn Địa Bác

Thoán từ: Bác bất lợi hữu du vãng

Tiêu mòn: Hễ tiến tới (hành động) thì không lợi.

Tượng quẻ: Ngoại quái Cấn, nội quái Khôn có năm hào âm, một hào dương trên cùng cũng chả thế tồn tại được bao lâu, sớm muộn cũng bị tiêu bác.

Theo tượng quẻ, năm hào âm chiếm chỗ của dương, âm tới lúc cực thịnh, dương chỉ còn có một hào, sắp đến lúc tiêu hết. Do đó gọi là quẻ thịnh, dương, chỉ còn một hào sắp đến lúc tiêu hết. Do đó gọi là quẻ Bác. Ở thời tiểu nhân đắc chí hoành hành, quân tử (hào dương ở trên cùng) chỉ nên chờ thời, không nên hành động. Chờ thời vì theo luật tự nhiên, âm thịnh cực rồi sẽ suy, mà dương suy cực rồi sẽ thịnh . (Lão Tử khuyên: "đại trí nhược ngu, đại dũng nhược khiếp, đại xảo nhược chuyết (vụng)" nghĩa là phải tạm giấu cái khôn, cái khéo, cái dũng của mình để được yên thân đợi chờ cơ hội).
Thoán truyện: giảng thêm: nên thuận đạo trời mà ngưng mọi hoạt động vì nội quái là Khôn, có nghĩa là thuận, ngoại quái là Chấn có nghĩa là ngưng; mà đạo trời là hết hao mòn (tiêu) thì sẽ phát sinh (tức) – nói về các chào dương; mà hết đầy (doanh) thì sẽ trống không (hư) – nói về các hào âm trong quẻ này.
Đại tượng truyện: chỉ xét tượng của quẻ mà đưa ra một nghĩa khác: ngoại quái là núi, nội quái là đất; núi ở trên đất, đất là nền móng của núi; đất có dày thì núi mới vững; vậy người trên (nhà cầm quyền) phải lo cho dân an cư lạc nghiệp thì địa vị của người trên mới vững. Ý đó thêm vào, không có trong thoán từ.

2. Quẻ Sơn Địa Bác động hào nhất theo Khổng Minh luận giải

Nguyên văn:

耕牛伏
辟土開疆
坐看收穫
黍稷稻梁.

Dịch âm:

Canh ngưu phục
Tích thổ khai cương
Toạ khan thu hoạch
Thử tắc đạo lương.

Dịch nghĩa:

Trâu cày nằm
Đất vua mở ranh giới
Ngồi chờ thu hoạch
Lúa nếp lương thực.

Lời đoán quẻ:

Lời quẻ nói "Bác sàng dĩ túc, miệt. Trinh hung." (Cái giường bị gãy chân, hư hỏng. Hào này hung hiểm.)
Theo ý thơ của Khổng Minh, quẻ này có tượng tai vạ thương đến liên tiếp. Nếu không đề phòng cẩn thận thì làm sao tránh được nguy hại. Người được quẻ này phải cố gắng phòng bị cho nghiêm mật. Muốn công việc được đến nơi đến chốn hãy bền lòng, rút kinh nghiệm cũ và có kế hoạch tỉ mỉ rồi mới tiến hành.
Quẻ này cho biết họa vô đơn chí (tai vạ thường đến liên tiếp). Nếu không đề phòng cẩn mật như đề phòng cọp sói, thì làm sao tránh được tai vạ nguy hại. Người xin được quẻ này quyết phải cố gắng phòng bị nghiêm mật mới được.
Theo ý quẻ nói: có lẽ sự cầu xin của bạn từng cầu mong nhưng đã gặp trở ngại phải không? Nếu câu hỏi của quẻ đúng với quá khứ của bạn thì lần này phải kỹ lưỡng và thận trọng hơn, chớ nên sơ sót mà hỏng ngay.
Vậy bạn muốn công việc cầu xin được đến nơi đến chốn hãy nên bền lòng, rút kinh nghiệm và có kế hoạch rồi tiến hành, thì sẽ thành công trong tương lai.
Việc còn đang rối rắm, cần đề phòng và tính toán kỹ thì mọi việc may ra mới thành. Đánh số dở.

Con số linh ứng: 12, 21, 23, 32.