KHỔNG MINH THẦN TOÁN QUẺ 214 - PHONG HỎA GIA NHÂN ĐỘNG HÀO TỨ

1. Quẻ Phong Hỏa Gia Nhân trong Kinh Dịch

Phong Hỏa Gia Nhân: Đồng dã. Nảy nở. Người nhà, gia đinh, cùng gia đình, đồng chủng, đồng nghiệp, cùng xóm, sinh sôi, khai thác mở mang thêm. Khai hoa kết tử chi tượng: trổ bông sinh trái, nẩy mầm.
Di là bị thương; hễ ra ngoài bị thương thì trở về nhà, cho nên sau quẻ Minh di tới quẻ Gia nhân. Gia nhân là người trong một nhà.

Trong quẻ có hào Cửu Ngũ và hào Lục Nhị đắc chính tượng trưng cho người nào sẽ đứng ở đúng địa vị của người ấy. Trên là ở trên. Dưới là ở dưới. Được như vậy mọi điều đều Cát. Quẻ Gia Nhân là dễ dãi nảy nở, là khoan dung nhưng bên cạnh đó vẫn giữ tự do, quyền lực cá nhân.

Hình ảnh quẻ Phong Hỏa Gia Nhân

Thoán từ: Gia nhân lợi nữ trinh.

Người trong nhà: hễ đàn bà mà chính đáng thì có lợi.

Tượng quẻ: Ngoại quái Tốn, nội quái Ly tức là ngoài thì thuận còn trong thì công minh nên tất đạo hoàn tất, rất tốt. Hình quẻ giống như gió thổi ở bên ngoài còn bên trong là lửa, là hình ảnh tụ họp gia đình ấm cúng, hạnh phúc.

Nội quái là Ly, sáng suốt; ngoại quái là Tốn thuận. Ở trong thì suốt, xử trí không hồ đồ, ở ngoài thì thuận, như vậy việc tề gia sẽ tốt đẹp. Nói rộng ra việc nước cũng vậy, vì người trong một nước lấy nước làm nhà; mà việc thế giới cũng vậy, vì mỗi nước như một người, cả thế giới như một nhà.
Quẻ này, nội quái Ly là trung nữ, ngoại quái Tốn là trưởng nữ; hào 2, âm làm chủ nội quái, hào 4, âm làm chủ ngoại quái, hai hào đó đều đắc chính cả, cho nên nói đàn bà mà chính đáng thì có lợi.
Tuy chỉ nói "nữ" trinh thôi, nhưng phải hiểu nam cũng cần chính đáng nữa, vì nếu nam không chính đáng thì nữ làm sao chính đáng được. Cho nên Thoán truyện giải thích: Đàn bà chính đáng ở trong (ám chỉ hào 2, âm ở vị âm trong nội quái), mà đàn ông chính đáng ở ngoài (hào 5, dương, ở vị dương trong ngoại quái); đàn bà lo việc nhà, đàn ông lo việc ở ngoài, cả hai đều giữ đạo chính, đó là hợp với nghĩa lớn của trời đất (nữ chính vị hồ nội, nam chính vị hồ ngoại; nam nữ chính, thiên địa chi đại nghĩa dã). Nam nữ là nói chung, gồm cả cha mẹ, con cái, anh chị em, vợ chồng, ai nấy đều phải giữ đạo chính hết, chứ không phải chỉ có người trên, chồng không phải giữ đạo. Cha mẹ cũng có đúng đạo cha mẹ thì con mới đúng đạo con, anh em cũng vậy, chồng vợ cũng vậy. Thời xưa chẳng riêng ở Trung Hoa mà ở khắp các nước theo chế độ phụ quyền như phương Tây cũng vậy, không có bình đẳng giữa nam nữ; nhưng về tư cách, đạo đức, thì nam nữ đều có bổn phận, trách nhiệm ngang nhau.
Đại tượng truyện khuyên: coi tượng quẻ này, gió từ trong lửa phát ra (điều này khoa học đã giảng rồi), người quân tử hiểu rằng trong thiên hạ, việc gì ở ngoài cũng phát từ ở trong; muốn trị nước thì trước phải trị nhà, muốn trị nhà thì trước phải tu thân; mà việc tu thân cốt ở hai điều: nói phải có thực lý; thực sự, không nói suông, vu vơ; làm thì thái độ phải trước sao sau vậy, triệt để từ đầu tới đuôi, đừng thay đổi hoài (quân tử dĩ ngôn hữu vật, như hạnh hữu hằng).

2. Quẻ Phong Hỏa Gia Nhân động hào tứ theo Khổng Minh luận giải

Nguyên văn:

積德施功有子孫
牛祭神及西鄰
功名兩字成全日
回首山河萬物新.

Dịch âm:

Tích đức thi công hữu tử tôn
Ngưu tế thần cập tây lân
Công danh lưỡng tự thành toàn nhật
Hồi thủ sơn hà vạn vật tân.

Dịch nghĩa:

Ráng làm công đức cho con cháu
Trâu tế thần ở ấp Tây rồi
Hai chữ công danh ắt có ngày thành
Quay đầu thấy sông núi vạn vật đổi mới.

Lời đoán quẻ:

Lời quẻ nói "Phú gia. Đại cát." (Gia đình giàu có. Hào này rất tốt.)
Theo ý thơ của Khổng Minh, quẻ này chủ về rồi đây bạn sẽ đắc chí. Người được quẻ này nên nhớ rằng vinh quang mà mình có được là nhờ ở công đức tích thiện. Những mưu cầu của bạn, phải lấy việc thiện làm gốc, nếu làm được như thế ắt là cấu có ứng.
Quẻ này chủ rõ rồi đây mình đắc chí, mọi người đều sửng sốt, nhìn nhau tự hỏi, không còn cái nhìn bằng nửa con mắt như ngày xưa nữa.
Quả thực là hai hoàn cảnh phân chia rõ rệt, như trời vực cánh chia cao thấp. Mổ trâu tế thần dụng ý tạ ơn trời đất quỷ thần.
Người xin được quẻ này nên nhớ rằng hạnh phúc vinh dự sở dĩ có được là nhờ ở công trình, tích thiện, nếu không, ắt khó thành toàn dụ được. Những sự cầu mưu của bạn, phải lấy thiện làm căn bản, lúc đó mới có thể thành đạt nguyện cầu, đó là lời dạy của quẻ, nếu làm được như thế ắt hữu cầu tất ứng.
Thực vậy, làm ơn cho người ta, tự nhiên được người thương mến, mà việc khó khăn của mình ắt người sẽ giúp ta. Vậy lo chi không giải quyết được công việc. Tu nhân tích đức, việc thành công ắt đạt. Đánh số thông hạnh.

Con số linh ứng: 1, 2, 4, 14, 21, 24, 41, 42.