KHỔNG MINH THẦN TOÁN QUẺ 97 - HỎA VI LY ĐỘNG HÀO NHẤT

1. Quẻ Hỏa Vi Ly trong Kinh Dịch

Hỏa Vi Ly: Lệ dã. Sáng chói. Sáng sủa, trống trải, trống trơn, tỏa ra, bám vào, phụ bám, phô trương ra ngoài. Môn hộ bất ninh chi tượng: tượng nhà cửa không yên.
Khảm là hãm, hãm thì phải có chỗ nương tựa, cho nên sau quẻ Khảm tới quẻ Ly. Ly [離 ] là lệ [ 麗] ; thời xưa hai chữ đó đọc như nhau, dùng thay nhau được, như nước Cao Ly (Triều Tiên) viết là [高麗 ]. Mà lệ có nghĩa là phụ thuộc vào (như từ ngữ lệ thuộc), dựa vào. Theo hình quẻ, một nét âm ở giữa dựa vào hai nét dương ở trên, dưới.
Ly còn nghĩa thứ nhì là sáng: nét ở giữa dứt, tức là ở giữa rỗng, rỗng thì sáng. Lửa sáng, mặt trời sáng, cho nên Ly có có tượng là lửa, là mặt trời.
Sau cùng Ly còn có nghĩa là rời ra, như chia Ly.
Kinh Dịch mở đầu bằng hai quẻ Càn, Khôn (trời đất); tới giữa Kinh. (cuối phần thượng của Kinh) là hai quẻ Khảm, Ly, vì hai lẽ.
Ba hào thuần dương là Càn, lấy một hào của Khôn thay vào hào giữa của Càn, thành Ly; ba hào thuần âm là Khôn, lấy một hào của Càn thay vào hào giữa của Khôn, thành Khảm; vậy Ly, Khảm là “thiên địa chi trung”, ở giữa trời, giữa đất; công dụng tạo hóa của trời đất nhờ lửa và nước (Ly và Khảm) cả. Khảm ở chính bắc, Ly ở chính nam; Khảm ở giữa đêm (giờ tí), Ly, ở giữa trưa (giờ ngọ).
Khảm, ở giữa là nét dương, liền, thực, cho nên đức của nó là trung thực. Ly ở giữa là nét đứt, hư, rỗng, cho nên đức của nó là sáng, là văn minh.

Quẻ Ly tượng trưng cho sự nương tựa thoát khỏi hung hiểm. Tuy có thể nương tựa khi cần nhưng vẫn phải tự bản thân cố gắng. Nên sáng suốt nương tựa bậc hiền tài thì mới thu được thành quả tốt.

Hình ảnh quẻ Hỏa Vi Ly

Thoán từ: Ly lợi trinh, hanh, xúc tẫn ngưu, cát.

Dựa, lệ thuộc: chính đáng thì lợi, hanh thông. Nuôi bò cái thì tốt.

Tượng quẻ: Ngoại và nội quái đều là Ly. Ly trên Ly dưới có hai ý nghĩa. Đó là mỗi quái của quẻ đều ở hào Âm ở giữa nương tựa vào hào Dương xung quanh có nghĩa là chính đạo nên mọi việc được hanh. Hoặc ý nghĩa là nuôi bằng đức thuận, anh minh, sáng suốt nên được cát.

Dựa vào chỗ chính đáng, chẳng hạn vào người quân tử thì hanh thông. Dựa vào người thì phải sáng suốt, và thuận theo người, vậy phải nuôi đức thuận, đức của con bò cái (loài này dễ bảo nhất) thì mới tốt.
Ly còn nghĩa là sáng. Quẻ thuần Ly, trên dưới đều là Ly, sáng quá, sáng suốt quá, tỏ mình hơn người thì ít người ưa, cho nên phải giấu bớt cái sáng đi mà trau giồi đức thuận.
Thoán truyện bảo phải có đức trung chính nữa như hào 2 và hào 5 (hào này chỉ trung thôi, nhưng đã đắc trung thì cũng ít nhiều đắc chính) như vậy mới cải hóa được thiên hạ, thành văn minh.

2. Quẻ Hỏa Vi Ly động hào nhất theo Khổng Minh luận giải

Nguyên văn:

報導上林
春色鮮明
提鞭快著
馬上行程.

Dịch âm:

Báo đạo thượng lâm
Xuân sắc tiển minh
Đề tiên khoái trước
Mã thượng hành trình.

Dịch nghĩa:

Bảo cho người biết
Xuân sắc tốt tươi
Mau roi lên ngựa
Đường trước thẳng xông.

Lời đoán quẻ:

Lời quẻ nói "Lý thố nhiên, kính chi. Vô cữu." (Bước chân có tiếng lẫn lôn, đáng để cảnh giác. Hào này không có tai họa.)
Theo ý thơ của Khổng Minh, quẻ này khuyên bạn nên hăng hái tiến lên, vượt qua mọi trở ngại, khắc phục mọi gian nan thì cuộc kỳ ngộ là ở trước mắt. Những mưu cầu của bạn nhất định sẽ thành đạt như ý nguyện, nhưng bạn phải ra công sức, chớ không phải bất chiến tự nhiên thành. Cầu danh, cầu lợi đều đắc lợi.
Quẻ này khuyên ta hăng hái tiến lên, vượt hết mọi trở ngại, chớ có lơ là, để trôi qua ngày tháng. Nếu đã dám dũng cảm hoạt động, khắc phục mọi gian nan để thành công thì cuộc giai ngộ chỉ ở trước mắt. Người xin được quẻ này phải biết nắm lấy cơ duyên chớ nên bỏ lỡ.
Thơ quẻ tả cảnh của bạn hiện nay như là mùa xuân đã về với trần gian. Cảnh tình tươi đẹp vui vẻ, đó là ý chỉ cho bạn biết rằng, thời vận đã được hanh thông rồi. Không còn bế tắc gì nữa. Và tiếp hai câu sau dạy hãy mau vung roi giục ngựa tiến bước để nắm lấy những tốt đẹp may mắn cho cuộc đời sung sướng.
Vậy, những việc cầu xin của bạn nhứt định không gì trở ngại mà ắt thành đạt như ý nguyện, nhưng bạn phải ra công mới nên, chớ không phải bất chiến tự nhiên thành.
Quẻ dạy: Thời thông hạnh, cần cố gắng tranh thủ cho kịp, thì mọi sự như ý sở cầu, vô cùng tốt đẹp. Cầu được ước thấy. Cầu danh, cầu lợi đắc quả. Đánh số hạp. Biểu tượng: Ngựa.

Con số linh ứng: 7, 9, 70, 77, 90, 97, 99.